در دنیای املاک و مستغلات، سند ملک یکی از مهم‌ترین مسائل حقوقی است که هر خریدار و سرمایه‌گذار باید با آن آشنایی داشته باشد. در ایران، دو نوع سند رایج برای املاک وجود دارد: سند سه دانگ و سند شش دانگ. هر یک از این اسناد ویژگی‌ها و محدودیت‌های خاص خود را دارد و تفاوت‌های مهمی بین آن‌ها وجود دارد که می‌تواند بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران و مالکان تاثیر بگذارد. در این مقاله، 10 تفاوت کلیدی بین سند سه دانگ و شش دانگ را بررسی می‌کنیم.
1. مالکیت کامل در مقابل مالکیت مشاع
سند شش دانگ به مالک اجازه می‌دهد تا مالکیت کامل بر ملک داشته باشد و هیچ محدودیت ناشی از شریک دیگر وجود نداشته باشد. در مقابل، سند سه دانگ تنها نیمی از ملک را شامل می‌شود و مالک برای تصمیم‌گیری درباره ملک نیازمند هماهنگی با سایر شرکا است.
2. آزادی تصمیم‌گیری
با سند شش دانگ، مالک می‌تواند بدون مشورت و موافقت دیگران اقدام به فروش، اجاره یا تغییرات در ملک کند. اما در سند سه دانگ، هر گونه اقدام حقوقی نیازمند توافق سایر شرکا است.
3. ریسک اختلافات
سرمایه‌گذاری در ملک با سند شش دانگ ریسک کمتری دارد زیرا تمام تصمیمات در اختیار یک مالک است. سند سه دانگ به دلیل مالکیت مشترک، احتمال بروز اختلافات و دعواهای حقوقی میان شرکا را افزایش می‌دهد.
4. اعتبار حقوقی و قانونی
سند شش دانگ از نظر قانونی معتبرتر است و مالک را در دادگاه‌ها در موقعیت امن‌تری قرار می‌دهد. سند سه دانگ ممکن است در برخی موارد چالش‌برانگیز باشد و در دعاوی حقوقی، نیازمند اثبات بیشتر مالکیت مشاع است.
5. امکان سرمایه‌گذاری بلندمدت
سند شش دانگ برای سرمایه‌گذاری بلندمدت مناسب‌تر است زیرا مالکیت کامل تضمین شده و امکان برنامه‌ریزی‌های بلندمدت وجود دارد. سند سه دانگ به دلیل مالکیت مشترک، محدودیت‌هایی برای سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت ایجاد می‌کند.
6. قابلیت تهاتر و فروش آسان
املاک با سند شش دانگ قابلیت فروش، تهاتر و انتقال آسان‌تری دارند، زیرا تنها یک مالک تصمیم‌گیرنده است. در سند سه دانگ، فروش و تهاتر نیازمند موافقت تمامی شرکا است که ممکن است روند معامله را کند کند.
7. تاثیر بر ارزش ملک
سند شش دانگ ارزش ملک را بالاتر می‌برد، زیرا مالکیت کامل و امکان بهره‌برداری مستقل برای خریدار جذاب است. ملک با سند سه دانگ به دلیل محدودیت مالکیت و مشارکت با دیگران، ممکن است ارزش کمتری داشته باشد.
8. تفاوت با سند قولنامه‌ای
سند شش دانگ برخلاف سند قولنامه‌ای که موقت است، مالکیت دائمی و حقوقی کامل ارائه می‌دهد. سند سه دانگ هم رسمی است، اما به دلیل مالکیت مشاع، برای برخی معاملات ممکن است اعتبار کمتری نسبت به شش دانگ داشته باشد.
9. مسائل حقوقی و دعاوی احتمالی
با سند شش دانگ، خطر دعواهای حقوقی به حداقل می‌رسد، زیرا مالکیت مشخص و تنهاست. سند سه دانگ به دلیل وجود چند مالک، احتمال بروز اختلافات حقوقی و نیاز به مراجعه مکرر به دادگاه را افزایش می‌دهد.
10. سهولت در ثبت و نقل و انتقال
نقل و انتقال املاک با سند شش دانگ سریع‌تر و ساده‌تر است. در سند سه دانگ، فرآیند ثبت نیازمند تایید همه شرکا و هماهنگی بیشتر است که ممکن است زمان‌بر باشد.
نتیجه‌گیری
تفاوت بین سند سه دانگ و شش دانگ تنها به میزان مالکیت محدود نمی‌شود؛ بلکه بر جنبه‌های قانونی، مالی و عملیاتی ملک نیز تاثیرگذار است. سرمایه‌گذاران و خریداران باید قبل از هرگونه معامله، این تفاوت‌ها را به دقت بررسی کنند و با توجه به اهداف خود، بهترین گزینه را انتخاب نمایند. سند شش دانگ برای کسانی که به دنبال مالکیت کامل، امنیت حقوقی و سرمایه‌گذاری بلندمدت هستند مناسب است، در حالی که سند سه دانگ برای مالکیت مشاع و سرمایه‌گذاری‌های مشترک کاربرد دارد. با آگاهی از این تفاوت‌ها، می‌توان تصمیمات هوشمندانه‌تری در حوزه خرید و فروش املاک اتخاذ کرد و از بروز مشکلات حقوقی و مالی جلوگیری نمود.
